Je hebt de termen vast wel eens voorbij zien komen. Veel kennen de termen en weten een klein beetje wat het nu precies inhoudt. Daarom leek het me handig om de verschillende termen even toe te lichten en direct te vertellen waar je de verschillende kleurgroepen voor gebruikt. Laten we gelijk beginnen. Het lijkt best wel moeilijk, maar eigenlijk kun je ze makkelijk uit elkaar houden. Ik ga het eerst compleet platslaan, vervolgens gaan we er samen naar kijken wat ze allemaal betekenen. Als je het echt compleet platslaat dan komt het namelijk op het volgende neer:

• CMYK  - Drukwerk

• PMS  - Drukwerk

• RGB - Digitaal gebruik

• HEX - Digitaal gebruik

• YUV - Digitaal gebruik

• LAB - Drukwerk

Dus kortom heb je twee voor het printen en twee voor al het digitaal gebruik. 

Er zijn natuurlijk nog veel meer kleurtypen, maar deze zijn het meest gebruikt en dus ook het belangrijkste om te weten.

CMYK (CYAN, MAGENTA, YELLOW, KEY)​

Je bent aangekomen bij stukje over CMYK, maar wat betekend CMYK nu precies? De letters staan voor verschillende basiskleuren die gebruikt worden om alle kleuren te kunnen maken. 

De C staat voor Cyan (cyaan) dit is een lichtblauwe kleur, zie hiernaast. Vervolgens heb je de letter M, M staat voor Magenta, en Magenta is een donkerroze kleur. Daarna komt de Y van Yellow (Geel), ja... geel is en blijft geel. En vervolgens heb je de letter K, K staat voor Key, deze kleur is net geen diepe zwarte kleur zoals we allemaal gewend zijn van de kleur zwart. Deze nijgt iets meer naar Antraciet, maar ook weer niet helemaal. 

CMYK is de meest gebruikte kleurtype om te printen. Maar het grote verschil tussen CMYK en PMS is dat PMS wereldwijd hetzelfde is, maar CMYK is per land anders. De kleuren komen dan anders uit. Daarom is er een universele kleurentaal bedacht namelijk PMS. 

PMS (PANTONE® MATCHING SYSTEM)​

Zoals je vast wel had verwacht zijn we nu bij het kleurtype PMS. Zoals ik in het vorige hoofdstuk gezegd had dat CMYK per land verschillend is, is PMS dat niet. 

Ook dit is een afkorting voor andere woorden. PMS staat namelijk voor Pantone® Matching System. Dit betekent dus dat het vaste kleuren zijn die wereldwijd vast staan.

PMS is een kleurensysteem dat voornamelijk wordt gebruikt door grafisch ontwerpers en drukkerijen. Doordat de kleuren vast staan zijn drukkerijen in staat om drukwerk te leveren dat aansluit bij de wensen van de klant. Door gebruik te maken van PMS kleuren ben je zeker dat je drukwerk in de juiste kleuren gedrukt zal worden. PMS kleuren zijn gemarkeerd met een uniek nummer gevolgd door een letter. De letter geeft de papiersoort aan. 'C' staat bijvoorbeeld voor gecoat, 'U' voor ongecoat en 'M' voor mat. 

Er zijn speciale kleuren waaiers voor PMS die designers, Grafisch ontwerpers en Drukkers gebruiken om de juiste kleurvast te stellen. 

RGB (RED, GREEN, BLUE)​

Het bekendste kleurensysteem is de RGB, ook wel bekend als Rood, Groen en Blauw. Deze kleuren zijn vooral effectief op schermen. Aangezien iedere 'led' scherm opgebouwd is met deze drie kleuren. Dit zorgt er dus voor dat de kleuren zuiver en duidelijk zijn. 

Het RGB-kleursysteem is een kleurcodering, een manier om een kleur uit te drukken met behulp van een combinatie van de drie primaire kleuren Rood, Groen, Blauw, uitgaande van additieve kleurmenging. De hoeveelheid van elke primaire kleur die benodigd is om de mengkleur te verkrijgen, wordt uitgedrukt in een getal dat meestal uit 8 bits bestaat en kan variëren tussen 0 en 255.

HEX (​Hexadecimaal)

HEX is de afkorting van Hexadecimaal, een getallenstelsel dat gebruikt wordt in de informatica. In het HEX-stelsel worden getallen weergegeven van 0 tot en met 15 met behulp van 16 verschillende cijfers (0-9 en A-F). Hierdoor kunnen kleuren in de computerwereld op een gestandaardiseerde manier worden weergegeven.

Het HEX-kleurensysteem wordt veel gebruikt in webdesign en grafische vormgeving. Kleuren worden hierbij gedefinieerd door een combinatie van zes hexadecimale cijfers, die staan voor respectievelijk de hoeveelheid rood, groen en blauw in de kleur. De eerste twee cijfers staan voor de hoeveelheid rood, de volgende twee voor groen en de laatste twee voor blauw. Elke kleur kan dus worden weergegeven door een unieke combinatie van deze zes cijfers.

Het gebruik van HEX-codes zorgt ervoor dat de kleuren op verschillende computers en apparaten hetzelfde worden weergegeven. Het is dus een handig hulpmiddel voor ontwerpers en ontwikkelaars om kleuren op een consistente manier te gebruiken en te communiceren.

Lab-kleursysteem

Het Lab-kleursysteem is een apparaatonafhankelijk kleurmodel dat een kleur vertegenwoordigt op basis van de waargenomen kleureigenschappen. Het is een driedimensionale kleurruimte die het Lab*-kleurmodel gebruikt. In dit systeem vertegenwoordigt de L*-as de helderheid, terwijl de a* en b*-as de positie van de kleur op de rood-groen en geel-blauw assen respectievelijk vertegenwoordigen.

Een van de belangrijkste voordelen van het Lab-kleursysteem is het vermogen om kleuren te vertegenwoordigen die buiten het bereik van andere kleursystemen vallen. Het wordt ook gebruikt in kleurbeheersystemen, waar het kan worden gebruikt om kleuren tussen verschillende kleursystemen te converteren.

YUV-kleursysteem

Het YUV-kleursysteem is een kleurruimte die wordt gebruikt in video- en digitale beeldverwerking. Het is gebaseerd op het YUV-kleurmodel, dat de kleurinformatie (chrominantie) scheidt van de helderheidsinformatie (luminantie). In dit systeem vertegenwoordigt de Y-as de helderheid, terwijl de U- en V-assen de positie van de kleur op de blauw-gele en rood-groene assen respectievelijk vertegenwoordigen.

Het YUV-kleursysteem wordt gebruikt bij videocompressie, waarbij het kan worden gebruikt om de hoeveelheid data die nodig is om een videosignaal te vertegenwoordigen te verminderen. Het wordt ook gebruikt in digitale beeldverwerking, waarbij het kan worden gebruikt om de kleurinformatie van de helderheidsinformatie te scheiden.

Conclusie

In conclusie is het begrijpen van kleursystemen essentieel voor professionals in verschillende sectoren zoals grafisch ontwerp, drukwerk en webontwikkeling. Elk kleursysteem heeft zijn unieke kenmerken en toepassingen, waardoor het belangrijk is om het juiste kleursysteem voor de taak te kiezen. Door kleursystemen te begrijpen, kunnen professionals nauwkeurige, consistente en aantrekkelijke ontwerpen maken die hun boodschap effectief communiceren.